W Egipcie Nel i Staś żyli na terytorium jednej z najstarszych kultur świata. Liczne były tam (i wciąż są) zabytki sprzed tysięcy lat, których część bohaterowie mieli okazję zwiedzić podczas wycieczki do Medinet. Nie tylko oni byli jednak nimi zainteresowani. Wokół tych starożytnych pozostałości wytworzyła się nauka: egiptologia.

W Europie zainteresowanie egiptologią rozbudziła szczególnie wyprawa Napoleona Bonaparte do Egiptu pod koniec XVIII wieku; oprócz żołnierzy zabrał on ze sobą wielu naukowców, których badania rozwinęły zachodnią wiedzę na temat przeszłości tego kraju. Bardzo ważne było też odczytanie hieroglifów przez Jean-François Champolliona. Champollion przetłumaczył tak zwany Kamień z Rosetty, na którym wyryto napis w dwóch alfabetach egipskich oraz po grecku.

Przełom XIX i XX wieku to złota epoka egiptologii. W tym czasie nad Nilem działało wielu znakomitych naukowców. Wśród nich szczególnie wyróżniał się Flinders Petrie, który znacząco zmienił sposób pracy archeologów. Wcześniej wykopaliska prowadzono bez żadnej dokumentacji. Stawiano na szybkość, a nie na staranność: robotnikom zdarzało się nawet przeoczyć drobne przedmioty albo uszkodzić zabytki. Petrie zaś promował dokładność.

Takie podejście poskutkowało dokonywaniem nowych odkryć i lepszym badaniem już znanych obiektów. Poszerzono na przykład zbiory portretów fajumskich (w Fajum znajdują się ruiny Krokodilopolis, które zwiedzali bohaterowie powieści Sienkiewicza), do tej pory traktowanych głównie jako ciekawostki. W latach 90. XIX wieku znaleziono też dużą liczbę papirusów, co przyczyniło się do uznania papirologii za odrębną dyscyplinę naukową.

Wszystkie te prace pozostawały pod kontrolą instytucji stworzonych przez Europejczyków, którzy nie oddali Egiptowi wielu antyków wywiezionych do swoich krajów. To, czego nie mogli zabrać, starali się jednak chronić na miejscu, w czym widać początki współczesnego podejścia do zabytków. Obecnie ogromną wagę przykłada się do zachowywania ich dla przyszłych pokoleń w jak najmniej zmienionym stanie: są konserwowane i strzeżone; wystawiane eksponaty mają zapewnione odpowiednie światło i temperaturę. Dlatego bardzo ważne jest przestrzeganie w muzeach zaleceń (na przykład zakazu fotografii z lampą błyskową) – dzięki temu będziemy mogli oglądać je przez wiele lat.

Pytania i odpowiedzi