Nel chora na febrę

Febra jest jedną z chorób tropikalnych, to znaczy takich, które występują w krajach o gorącym i wilgotnym klimacie, a także tam, gdzie zostały z takich terenów przeniesione. Większość z nich jest bardzo zaraźliwa. Dzisiaj walczy się z nimi za pomocą specjalnych leków, a przeciwko niektórym można się zaszczepić. W XIX wieku, kiedy szczepionki na te choroby nie istniały lub nie były dostępne, unikanie zarażenia było jeszcze trudniejsze. Dlatego bardzo ważne było zachowywanie higieny i przestrzeganie pewnych zasad, na przykład unikanie picia nieprzegotowanej wody.

Najczęściej spotykane choroby tropikalne to:

Malaria, inaczej nazywana zimnicą lub febrą – to właśnie na nią zachorowała Nel. Zarażenie malarią powodują pierwotniaki ‒ mikroskopijne pasożyty, które w klimacie tropikalnym są przenoszone przez komary. Objawy to przede wszystkim dreszcze, nudności i zawroty głowy, którym towarzyszy najpierw bardzo wysoka gorączka, a później gwałtowne obniżenie temperatury ciała, osłabienie i obfite pocenie się. Pierwszym skutecznym lekiem na malarię była chinina – gorzki proszek, którego używa się także do produkcji toniku. Dzisiaj chininę zastępuje się zazwyczaj innymi środkami.

Nieleczona choroba może prowadzić do ciężkich powikłań i śmierci. Jest szczególnie niebezpieczna dla dzieci, kobiet w ciąży oraz osób z osłabioną odpornością.

Dziś febra ciągle należy do najczęściej występujących na świecie chorób zakaźnych i do tej pory nie udało się znaleźć na nią szczepionki.

Śpiączka afrykańska, na którą w powieści Sienkiewicza zapadli służący Lindego. Jest to choroba wywoływana przez pasożyty przenoszone przez muchy tse-tse. Pierwsze objawy można łatwo pomylić z innymi schorzeniami, a są to: gorączka, bolesna wysypka, bóle głowy, a później anemia. Bardzo charakterystyczny jest zaawansowany etap choroby, w którym zarażona osoba staje się bardzo osłabiona, każda czynność sprawia jej trudność, a ostatecznie zapada w sen. Leki na śpiączkę afrykańską są drogie i trudno dostępne (zwłaszcza w warunkach afrykańskich), ale nieleczona choroba często prowadzi do śmierci.

Denga ‒ choroba wirusowa przenoszona przez komary. Główne objawy to wysypka, ostra gorączka albo gorączka połączona z krwotokami (gorączka krwotoczna) i znacznymi obrzękami.

Inną afrykańską gorączką krwotoczną jest choroba wywoływana przez wirus Ebola, która przenosi się przez kontakt z zarażonymi ludźmi lub zwierzętami.

Do chorób tropikalnych można zaliczyć także dżumę i cholerę, których epidemie spowodowały ogromne spustoszenie w Europie. W XIX wieku epidemię cholery wywołały bakterie przywiezione z Indii do krajów europejskich przez żeglarzy i podróżników.

 

Pytania i odpowiedzi

Nel zachorowała na febrę (malarię), którą leczono chininą.
W czasach, w których żył Henryk Sienkiewicz, nie wynaleziono jeszcze szczepionek, był mniejszy dostęp do pomocy lekarskiej, mniej dbano o higienę.
Istniejące do dzisiaj choroby tropikalne to śpiączka afrykańska, denga, gorączka krwotoczna.
1) Na niektóre choroby można się zaszczepić.
2) Należy bardzo przestrzegać higieny.
3) Należy unikać ryzyka ukąszenia przez owady (np. używając moskitiery).
4) Nie powinno się pić nieprzegotowanej wody.